Η γέννηση ενός παιδιού είναι ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα στη ζωή μιας γυναίκας.
Τα συναισθήματα που τη συνοδεύουν είναι πολλά και έντονα – από την απέραντη χαρά και συγκίνηση, μέχρι την εξάντληση, την ανησυχία και, αρκετές φορές, μια ανεξήγητη θλίψη.
Αν περνάτε μια τέτοια φάση, δεν είστε μόνες. Πρόκειται για μια εμπειρία που αφορά πολλές – αν όχι όλες – τις νέες μητέρες, και ονομάζεται “baby blues” ή αλλιώς, φυσιολογική μελαγχολία της λοχείας.
Τι είναι τα “baby blues”;
Πρόκειται για μια συχνή, ήπια και παροδική συναισθηματική κατάσταση που εμφανίζεται μέσα στις πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό.
Συνήθως κάνει την εμφάνισή της τη 2η ή 3η ημέρα και κορυφώνεται περίπου μέσα στην πρώτη εβδομάδα. Τα baby blues σχετίζονται κυρίως με τις απότομες ορμονικές μεταβολές και εκδηλώνονται στο 50-75% των νέων μητέρων.
Αν και ονομάζεται “μελαγχολία”, δεν πρόκειται για κατάθλιψη. Είναι περισσότερο μια φάση συναισθηματικής ευαισθησίας και κυκλοθυμίας, χωρίς να εμποδίζει ουσιαστικά τη φροντίδα του μωρού ή την καθημερινότητα της μητέρας.
Συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν
Η συμπτωματολογία των baby blues περιλαμβάνει:
- Ευσυγκινησία ή κλάμα χωρίς σαφή λόγο
- Αίσθημα κόπωσης ή εξάντλησης
- Δυσκολία στον ύπνο
- Συχνές μεταβολές στη διάθεση
- Ευερεθιστότητα ή εκνευρισμός
- Αίσθημα άγχους ή ανασφάλειας
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Μειωμένη όρεξη ή αντίστροφα, παροδικές υπερφαγικές τάσεις
Τα παραπάνω συμπτώματα εμφανίζονται κατά διαστήματα μέσα στην ημέρα και υποχωρούν αυτόματα μέσα σε περίπου 10-15 ημέρες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις διαρκούν έως και τρεις εβδομάδες.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
Η βασική αιτία πίσω από τα baby blues είναι οι απότομες μεταβολές στα επίπεδα ορμονών – κυρίως των οιστρογόνων, της προγεστερόνης και των ενδορφινών – που συμβαίνουν αμέσως μετά τον τοκετό.
Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορεί να εντείνουν την κατάσταση:
- Προηγούμενο ιστορικό κυκλοθυμίας ή κατάθλιψης
- Οικογενειακό ιστορικό επιλόχειας κατάθλιψης
- Έντονο στρες ή απρόσμενη εξέλιξη στον τοκετό
- Συναισθήματα ενοχής ή ανεπάρκειας
- Περιορισμένη υποστήριξη από το περιβάλλον
- Κοινωνικές και οικονομικές δυσκολίες
Διαφορά από την επιλόχεια κατάθλιψη
Η κύρια διαφορά ανάμεσα στα baby blues και την επιλόχεια κατάθλιψη είναι η διάρκεια και η ένταση των συμπτωμάτων.
Ενώ τα baby blues είναι παροδικά και ήπια, η επιλόχεια κατάθλιψη εμφανίζεται πιο έντονα, διαρκεί περισσότερο και απαιτεί ιατρική αντιμετώπιση.
Συμπτώματα που δεν σχετίζονται με τα baby blues και αποτελούν λόγο για άμεση αναζήτηση βοήθειας είναι:
- Διαρκές αίσθημα θλίψης
- Αδυναμία να νιώσει κανείς χαρά ή σύνδεση με το μωρό
- Έντονη ενοχή ή αίσθηση ανεπάρκειας
- Σκέψεις αυτοτραυματισμού ή θανάτου
Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι σημαντικό να απευθυνθείτε άμεσα στον γυναικολόγο σας ή σε ειδικό ψυχικής υγείας.
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε τον εαυτό σας
Το πρώτο και πιο σημαντικό είναι να θυμάστε: δεν φταίτε εσείς.
Η μελαγχολία της λοχείας είναι ένα φυσιολογικό, συχνό και προσωρινό φαινόμενο. Με την κατάλληλη φροντίδα και υποστήριξη, υποχωρεί από μόνη της.
Ορισμένες πρακτικές συμβουλές που βοηθούν:
- Μιλήστε ανοιχτά: Μοιραστείτε τα συναισθήματά σας με τον σύντροφό σας, τη μαία σας, την οικογένεια ή φίλους.
- Ζητήστε βοήθεια: Αποδεχθείτε υποστήριξη για το μωρό ή το σπίτι, χωρίς ενοχές.
- Φροντίστε τον ύπνο σας: Κοιμηθείτε όταν μπορείτε – ακόμα και μικροί υπνάκοι βοηθούν.
- Σωστή διατροφή: Επιλέξτε θρεπτικά γεύματα και ενυδατωθείτε επαρκώς, ειδικά αν θηλάζετε.
- Μικρές παύσεις: Έστω και λίγα λεπτά την ημέρα για εσάς κάνουν τη διαφορά.
Ο ρόλος του γιατρού σας
Ο γυναικολόγος είναι ο άνθρωπος που μπορεί να σας ακούσει, να σας καθοδηγήσει και – όταν χρειάζεται – να σας παραπέμψει σε ειδικό.
Η περίοδος μετά τον τοκετό είναι βαθιά μεταμορφωτική – και ναι, πολλές φορές και συναισθηματικά θολή.
Αν βιώνετε συναισθηματικές μεταπτώσεις, θυμηθείτε πως δεν είστε η μόνη. Τα baby blues είναι συχνά και παρέρχονται. Με υπομονή, κατανόηση και στήριξη από το περιβάλλον και τον γιατρό σας, θα βρείτε ξανά την ισορροπία σας.
Δώστε χώρο στον εαυτό σας και φροντίστε τη νέα σας αρχή με τρυφερότητα. Είστε ήδη πολύ δυνατή – και κάθε μέρα το αποδεικνύετε.
