Ο πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής είναι ένα ζήτημα που απασχολεί πολλές γυναίκες, επηρεάζοντας τόσο τη σωματική όσο και τη συναισθηματική τους ευεξία.
Πρόκειται για μια κατάσταση που μπορεί να οφείλεται σε οργανικούς ή ψυχολογικούς παράγοντες και συχνά περιορίζει τη σεξουαλική ικανοποίηση.
Η έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση του προβλήματος μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των γυναικών που το βιώνουν.
Ποιες είναι οι βασικές διαταραχές πόνου στη σεξουαλική επαφή;
Ο πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή συνδέεται κυρίως με δύο καταστάσεις:
- Κολεόσπασμος: Πρόκειται για μια ακούσια σύσπαση των μυών του κόλπου που δυσκολεύει ή ακόμα και εμποδίζει τη διείσδυση, παρά την επιθυμία της γυναίκας να έρθει σε επαφή.
- Δυσπαρευνία: Ο πόνος που εμφανίζεται κατά τη διείσδυση ή ακόμα και μετά την επαφή, καθιστώντας τη διαδικασία δυσάρεστη.
Πόσο συχνό είναι το φαινόμενο;
- 10-15% των γυναικών αναφέρουν ότι αντιμετωπίζουν χρόνιο πόνο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.
- Έως 30% των γυναικών που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση παρουσιάζουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης του προβλήματος λόγω ορμονικών αλλαγών και ξηρότητας του κόλπου.
- 2% των παντρεμένων ζευγαριών δεν έχουν καταφέρει ποτέ να ολοκληρώσουν κολπική διείσδυση.
Αιτίες των διαταραχών πόνου
Ο πόνος μπορεί να οφείλεται σε διάφορους οργανικούς ή ψυχολογικούς παράγοντες.
Οργανικοί παράγοντες
- Φλεγμονές γεννητικών οργάνων
- Ενδομητρίωση
- Δερματικές παθήσεις γεννητικών οργάνων
- Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις
- Σύνδρομο πυελικού πόνου
- Φλεγμονώδεις παθήσεις εντέρου
- Ατροφία κόλπου λόγω εμμηνόπαυσης
Ψυχολογικοί Παράγοντες
- Κατάθλιψη
- Αγχώδεις διαταραχές
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Ντροπή ή φόβος
- Δυσλειτουργίες στη σχέση του ζευγαριού
Πώς εκδηλώνονται τα συμπτώματα;
Οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν διαταραχές πόνου στη σεξουαλική επαφή συχνά βιώνουν:
- Φόβο ότι η επαφή θα είναι επίπονη
- Δυσκολία ή αδυναμία επίτευξης κολπικής διείσδυσης
- Έντονο σπασμό ή τάση των μυών του κόλπου
- Πόνο στα γεννητικά όργανα
- Εσωστρέφεια και αποφυγή συζήτησης του προβλήματος ακόμη και με ειδικούς
Διάγνωση και θεραπευτική προσέγγιση
Η σωστή διάγνωση αποτελεί το πρώτο βήμα προς την αντιμετώπιση του πόνου κατά τη σεξουαλική επαφή. Ο γυναικολόγος θα ξεκινήσει με τη λήψη λεπτομερούς ιστορικού, ώστε να εντοπίσει πιθανούς παράγοντες που συμβάλλουν στο πρόβλημα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να είναι απαραίτητες συμπληρωματικές εξετάσεις, όπως υπερηχογράφημα πυέλου ή καλλιέργειες κολπικών υγρών, για να αποκλειστούν οργανικές αιτίες όπως λοιμώξεις ή ορμονικές διαταραχές.
Εάν ο πόνος σχετίζεται με ψυχολογικούς παράγοντες, η συνεργασία με ειδικό ψυχικής ή/και σεξουαλικής υγείας μπορεί να είναι καθοριστική.
Σε πολλές περιπτώσεις, οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν πόνο κατά την επαφή έχουν αναπτύξει φόβους και άγχος που επιδεινώνουν το πρόβλημα.
Πώς αντιμετωπίζεται το πρόβλημα;
1. Ενημέρωση και εκπαίδευση: Η γυναίκα ενημερώνεται για το πρόβλημα και τον τρόπο που μπορεί να το διαχειριστεί, σπάζοντας τον φαύλο κύκλο του πόνου και του φόβου.
2. Σταδιακή επανεκπαίδευση: Ασκήσεις στο σπίτι όπως η σταδιακή εξοικείωση με το άγγιγμα που μπορούν να βοηθήσουν στη χαλάρωση και τη μείωση του πόνου.
3. Βελτίωση της σεξουαλικής επικοινωνίας: Το ζευγάρι ενθαρρύνεται να μιλάει ανοιχτά για τις ανησυχίες του και να δοκιμάζει εναλλακτικές μορφές σεξουαλικής έκφρασης που δεν προκαλούν πόνο.
4. Ψυχολογική υποστήριξη: Η θεραπεία βοηθά στη διαχείριση του άγχους και των αρνητικών σκέψεων.
5. Τοπική θεραπεία: Ανάλογα με την αιτία του πόνου, μπορεί να συνταγογραφηθούν τοπικά οιστρογόνα ή λιπαντικά που βελτιώνουν την άνεση κατά την επαφή.
6. Προσωρινή αποχή από διεισδυτική επαφή: Σε ορισμένες περιπτώσεις συνιστάται η αποχή από τη διείσδυση, δίνοντας έμφαση σε άλλες μορφές οικειότητας, μέχρι η γυναίκα να νιώσει μεγαλύτερη ασφάλεια.
Η έγκαιρη διάγνωση και η πολυδιάστατη θεραπευτική προσέγγιση μπορούν να αποκαταστήσουν τη σεξουαλική υγεία και να επαναφέρουν την αυτοπεποίθηση της γυναίκας.
Είναι σημαντικό να γνωρίζει ότι το πρόβλημα είναι αντιμετωπίσιμο και ότι υπάρχουν διαθέσιμες λύσεις που μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής της.
